Շատ սիրելի եւ թանկագին աշակերտներ, աշակերտուհիներ,

Ապրիլ ամիսը մեր նորագոյն պատմութեան մէջ դարձել է խորհրդանիշը Հայոց Ցեղասպանութեան ոգեկոչման, մեր աւելի քան մէկ ու կէս միլիոն նահատակներին յիշելու ամիս, ազգովին մեր նահատակների հանդէպ մեր սէրն ու հաւատարմութիւնը արտայայտելու ամիս։ Աւելին, որպէս նոր սերունդի ներկայացուցիչներ, պարտաւոր ենք ոչ միայն ոգեկոչելու յիշատակը մեր սրբազան նահատակների, այլեւ սերտելու, սովորելու նրանց նահատակութեան պատմութիւնը։

Օսմանեան պետութեան ղեկավարութիւնը, 1915 թիւը, վերածեց սեւ թւականի, մեր ժողովրդի արդի պատմութիւն մէջ, գործադրութեամբը Ցեղասպանութեան, այսինքն մի ամբողջ ազգ բնաջնջելու անմարդկային ծրագրի իրականացումով։

Վայրենաբարոյ ոհմակները օսմանեան կայսրութեան, տեսնելով օսմանեան կայսրութեան հետզհետէ քայքայւող վիճակը, մտածեցին համաթուրանական, բանդուրիստական մի ծրագրի մասին, որ Իսթանպուլը պիտի միացնէր միջին ասիական թրքալեզու երկրների ժողովուրդներին, իբրեւ մեկնակէտ համաթուրանական մի նոր կայսրութեան հիմնադրութեան։

Համաթուրանական այս ծրագրի իրագործման գլխաւոր խոչընդոտը Հայաստանն ու հայութիւնն էր եւ հետեւաբար ամէն գնով պէտք էր ձերբազատւէր Հայաստանից, հայերից, որպէսզի կարելի լինէր իրագործել վերոյիշեալ ծրագիրը։

Համաշխարհային Ա. պատերազմը առիթ տւեց օսմանեան կայսրութեան, այդ օրերի պետական այրերին, սկսելու իրենց ծրագրի իրագործման, որը խլեց աւելի քան մէկ ու կէս միլիոն անմեղ հայորդիների կեանքը։ Ցեղասպանութեան իրագործումը եղաւ անմարդկային, աննկարագրելի եւ անպատմելի հալածանքների, չարչարանքների, սպանութիւնների կատարումով։

Հայոց Ցեղասպանութեան իրագործումով ցեղասպան ու սադայէլածին օսմանցին հայոց աշխարհը ամայացրեց նախ իր ժողովրդից, եւ ապա այդ ժողովրդի հոգու, մտքի եւ ձեռքի ստեղծագործութիւնը եղող ձեռագրերի, խաչքարերի, տաճարների, վանական համալիրների քանդումով ուզեց բնաջնջել յետքը հայ ժողովրդին։ Ցեղասպանը աքսորեց ու մահւան դատապարտեց արւեստագէտներին՝ բանաստեղծ, երաժիշտ, ճարտարապետ-ճարտարագէտ, գիտնական ու գործարար, դաստիարակ եւ ուսուցիչ, թատրոնի վարպետ եւ դերասան, այլ խօսքով մարդկային քաղաքակրթութեան որակ ու փայլք տւող արւեստագէտներին, մի խօսքով այդ ձեւով թուրքերը Ցեղասպանութիւն իրագործելով մեծ վնաս հասցրին համաշխարհային քաղաքակրթութեան ու արւեստին եւ ողջ մարդկութեան։

Սիրելի աշակերտ-աշակերտուհիներ,

Հայոց Ցեղասպանութիւնը իր տարողութեամբ մեծ ու անքաւելի ոճիր է համայն մարդկութեան դէմ։ Քաղաքակիրթ ազգերը զգում եւ ապրում են հայ ժողովրդի կրած տառապանքի, ջարդի, տեղահանութեան եւ հալածանաց տարողութիւնն ու ծանրութիւնը. սակայն քիչեր են, որ ճանաչել ու դատապարտել են այդ Ցեղասպանութիւնը։ Հետեւաբար մենք իբրեւ մեր ժողովրդի նոր սերունդի ներկայացուցիչներ կոչւած ենք առաջին հերթին լաւապէս ուսումնասիրել Ցեղասպանութեան պատմութիւնը, որի ուսումնասիրութեամբ հայ աշակերտն ու երիտասարդը առաւել զօրանալու են ու նաեւ մղելու են աշխարհը ճանաչելու եւ դատապարտելու ցեղասպանը։

Մեր նւիրական պարտականութիւնն է միշտ յիշել, յիշեցնել եւ պահանջել մեր իրաւունքները, այլ խօսքով մեր հողերը՝ պատմական մեր հայրենիքի այն մասը, որը ոճրագործ ու ցեղասպան թուրքի տիրապետութեան տակ է մնացել։ Ու մեր պահանջատիրութեան մէջ զօրաւոր ու քաջ լինելու համար հարկ է լաւապէս տէր կանգնել մեր լեզւին, հաւատին, մշակոյթին եւ այսօրւայ ազատ ու անկախ Հայաստանին ու Արցախին։

24 Ապրիլը մեզ համար ուխտի օր է, ուխտ հաւատարմութեան, ուխտ հայօրէն ապրելու, գործելու ի խնդիր մեր այսօրւայ կեանքի առաւել պայծառացման, ուխտ աննահանջ կերպով շարունակելու մեր պահանջատիրական պայքարը մինչեւ իրագործումը մեր նահատակների կտակին՝ որ է ամբողջական Հայաստան ողջ հայութեամբ։

Հետեւաբար ուխտեցէք սիրելիներ եւ վստահ եղէք, որ Աստւած օրհնելու է ձեզ։

ՍԵՊՈՒՀ ԱՐՔ. ՍԱՐԳՍԵԱՆ

ԱՌԱՋՆՈՐԴ ԹԵՀՐԱՆԻ ՀԱՅՈՑ ԹԵՄԻ 

Ապրիլ 2017