Հոգեհանգստեան արարաողութիւն՝ Բէյրութի նաւահանգիստում զոհ գնացած նահատակների եւ հայ նահատակների հոգիների խաղաղութեան համար

Կիրակի 9 օգոստոս 2020 թւականի առաւօտեան, Թեմիս բարեխնամ առաջնորդ՝ գերշ. Տ. Սեպուհ Ս. Արք. Սարգսեանի տնօրինումով Թեմիս բոլոր եկեղեցիներում մատուցւեց Ս. եւ Անմահ պատարագ, որի աւարտին տեղի ունեցաւ նաեւ հոգեհանգստեան յատուկ արարողութիւն Բէյրութի նաւահանգիստում աւերիչ պայթիւնի հետեւանքով զոհ գնացած նահատակների յատկապէս հայորդիների հոգիների խաղաղութեան համար:

Սուրբ Սարգիս Մայր եկեղեցում արարողութիւնը նախագահում էր Առաջնորդ Սրբազան Հայրը եւ պատարագիչն էր Արժ. Տ. Սահակ Քհնյ. Խոսրովեանը։

Սուրբ պատարագին ներկայ էին Իրանի Իսլամական Հանրապետութիւնում Հաւատարմագրւած Հայաստանի Հանրապետութեան Արտակարգ եւ Լիազօր Դեսպան՝ Արտաշէս Թումանեանը, ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ՝ Վիգէն Բաղումեանը, Հայ Աւետարանական եկեղեցու հոգեւոր հովիւ վերապատւելի՝ Սերգէյ Շահվերդեանը, Թեհրանի թեմի Թեմական Խորհրդի ատենապետ՝ Նորայր Արամեանը եւ «Ալիք» հաստատութեան ներկեյացուցիչ՝ Սուրիկ Աբնուսեանը:

Ստորեւ ներկայացւում է Սրբազան Հօր օրւայ պատգամը՝

ՀԱՒԱՏՔԸ՝ ԵՐԱՇԽԻՔ ՅԱՂԹԱՆԱԿԻ

՛՛ Ուստի չենք թուլանում բնաւ։ Եթէ նոյնիսկ մարմնապէս հետզհետէ քայքայւում ենք, ներքնապէս նորոգւում ենք օրէցօր՛՛ (Բ.Կր.4։16)

Հեթանոսաց առաքեալը Պօղոս Կորնթացիներին գրած իր երկրորդ նամակում անդրադառնում է իր այն դժւարութիւններին, նեղութիւններին, որոնց հանդիպեց եւ հանդիպում է. արցունքոտ աչքերով գրում է այս նամակը. «Եւ իսկապէս սիրտս մեծ վշտով ու նեղութեամբ էր լցւած, եւ աղի արտասուքներով գրեցի այն, ոչ թէ որպէսզի տրտմէք, այլ որպէսզի իմանաք այն անսահման սէրը, որ ունեմ ձեր հանդէպ» (Բ. Կր. 2։4)։

Առաքեալը այնուհետեւ իր նորահաստատ եկեղեցու անդամներին քաջալերում ու յուսադրում է յիշեցնելով նրանց իր կրած նեղութիւնները. «Ամէն տեսակ նեղութիւն ունենք, բայց ընկճւած չենք. տագնապի ենք մատնւած, բայց յուսահատ չենք, հալածանքներն անպակաս են, բայց լքւած չենք…»։ Շարունակելով իր խօսքը առաքեալը գրում է. «Մենք մեր ուշադրութիւնը կենտրոնացնում ենք ո՛չ թէ նիւթական իրականութիւններին, այլ հոգեւոր իրականութիւնների վրայ, որովհետեւ նիւթական իրականութիւնները ժամանակաւոր են, մինչդեռ հոգեւոր իրականութիւնները՝ յաւիտենական»(Բ.Կր. 4։18)։

Առաքեալը իր փորձառութեամբ յիշեցնում է, որ կեանքում կան նեղութիւններ, հալածանք, բայց միեւնոյն ժամանակ կայ հաւատք, յոյս, որը կեանքի լուսաւոր երեսն է։

Մարդկային կեանքը միշտ թատերաբեմը եղած է, տխուր, դառն իրականութիւնների եւ նաեւ ուրախ, յուսադրիչ երեւոյթների։

Հաւատքով, յոյսով սպառազինւած ու ոգեղինացած առաքեալը հաւատացեալներին յորդորում է միշտ ձգտել հոգեւոր, անտեսանելի բաներին, որպէսզի դրանցով զօրացած դէպի յաւիտենականութիւն իր երթը լինի հեզասահ ու աստւածահաճոյ.

Քրիստոնէութիւնը գերազանցապէս սիրոյ կրօն է։ Յովհաննէս առաքեալն ասում է.- «Մենք սէրը նրանով ճանաչեցինք, որ Քրիստոս իր կեանքը զոհեց մեզ համար։ Հետեւաբար մենք եւս մեր կեանքը պէտք է զոհենք մեր եղբայրների համար»(Ա. Յհ. 3։16)։

Քրիստոս իր խաչելութեամբ, խաչի կեանքով վկայեց ճշմարիտ սիրոյն, լինելով միաժամանակ երկնային անապական սիրոյ խորհրդանիշ։ Այն սիրոյ, որով երկինքը երկիր եղաւ ու երկիրն էլ՝ երկինք։ Ահա թէ ինչու առաքեալը թելադրում է մեզ որ հետամուտ լինենք սիրոյ.«Ուրեմն սիրոյ հետամուտ եղէք»(Ա. Կր. 1։1)։ Սէրը հաւատացեալը բիւրեղացնում է, անապականացնում է եւ վերածում ընտիր անօթի, որտեղ բնակւելու է Աստուծոյ Ս. Հոգին։

Քրիստոսի եկեղեցին դարերով այս ժայռանման հաւատքով, անապական սիրով ու անվրէպ յոյսով ապրեց ու գործեց յաղթահարելով ամէն տեսակ նեղութիւնների, դժւարութիւնների ու մահասարսուռ ալեկոծութիւնների։

Հայ ժողովրդի ողջ կեանքն էլ եղաւ Գողգոթա ու խաչի ճանապարհ. մեր ժողովուրդը կարծէք հասկացաւ, որ կեանքի, իրական կեանքի արժէքը արտայայտւում է տառապանքի ու նեղութիւնների ՛՛ընդմէջէն՛՛, որովհետեւ շատ յաճախ կեանքի այս դժբախտութիւնները, նեղութիւններն ու տառապանքները մարտահրաւէր են ու առաքինի գործի հնարաւորութիւն, որը դարբնում է ճշմարիտ մարդու կեանքը։

Անցեալ մօտաւորապէս ութը ամիսները եղան անորոշութեամբ, տառապանքով, անյուսութեամբ ու անասելի դժւարութիւններով լի մի պատմական ժամանակահատւած, որ մարդկութեան պատմութեան ընթացքի վրայ իր անխուսափելի ազդեցութիւնը թողնելու է։

Կորոնաժահր համաճարակը ողջ աշխարհը ցնցեց ու տակաւին ցնցում ու ցնցելու է։ Իրանն ընդորում եւ մեր համայնքը եւս անմասն չմնացին այս ահաւոր աղէտից։

Այս ահաւոր աղէտի կիզակէտում գտնւող Լիբանանն ու լիբանահայութիւնը ահաւոր ու անպատմելի մի ցնցումի ենթարկւեց Պէյրութի նաւահանգիստում աւելի քան վեց տարիներէ ի վեր ապօրէն կերպով պահւող պայթուցիկ նիւթերի պայթումով որ աթոմական ռումբի ուժգնութեամբ ցնցեց Լիբանանն ու ողջ աշխարհը։

Լիբանանի ժողովուրդը, ընդ որում եւ տեղւոյն հայ համայնքը եւ աշխարհով մէկ տարածւած մեր ժողովուրդը մեծապէս ցնցւեց։ Ահաւոր այս պայթումը Պէյրութ քաղաքն ու նրա շրջակայ քաղաքամասերն ու թաղամասերի մեծ մասը անբնակելի է դարձրել. Լիբանանի մեր համայնքը եւս նիւթական եւ մարդկային ծանր վնասների է ենթարկւած։ Մեծ վնասներ են կրել մեր դպրոցներն ու եկեղեցիները, ազգային կառոյցներն ու մշակութային, մարդասիրական ու բարեգործական հաստատութիւնները։ Պայթումի հետեւանքով մեծ վնասների է ենթարկւած նաեւ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսարանը։

Սահմռկեցուցիչ դէպքից անմիջապէս յետոյ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոս Պուրճ Համուտ այցելեց, եւ Լիբանանի Թեմի Առաջնորդ Գերշ. Տ. Շահէ Արքեպիսկոպոսի, Պուրճ Համուտի քաղաքապետի եւ ազգային ու կուսակցական ղեկավարների ընկերակցութեամբ շրջագայեց եւ ականատես եղաւ ահաւոր աւերւածութեան։

Ի լուր այս ահաւոր պայթումին, մենք անմիջապէս կապ հաստատեցինք Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոս, Լիբանանի թեմի Առաջնորդ՝ Գերշ. Տ. Շահէ Արքեպիսկոպոս Փանոսեանի եւ Պուրճ Համուտի քաղաքապետի հետ եւ նրանց փոխանցեցինք Թեհրանի թեմի ժողովականութեան, ժողովրդի եւ մեր ցաւակցութիւնն ու վշտակցութիւնը եւ յայտնեցինք որ Թեհրանի թեմը հակառակ իր տնտեսական դժւարութիւններին իր գերագոյնը պիտի անի նիւթական եւ բարոյական իր զօրակցութեամբ ու գործնական օժանդակութեամբ պիտի փորձէ մեղմացնել մեր Լիբանանի հայ եղբայրների եւ քոյրերի ցաւը։ Մենք նաեւ կապ հաստատեցինք Իրանում հաւատարմագրւած Լիբանանի Դեսպանի հետ եւ մեր ժողովրդի վշտակցութիւնն ու զօրակցութիւնը յայտնեցինք։

Սիրելինե՛ր ծանր ու դժւարին պայմանների մէջ են մեր քոյրերն ու եղբայրները Լիբանանի մէջ, մեր ազգային, արենակցական ու մարդկային պարտականութիւնն է օժանդակութեան հասնել նրանց։ Չմոռանանք որ Հայ Ազգը մի ընտանիք է եւ այդ ընտանիքի անդամներն են աշխարհով մէկ տարածւած մեր հայրենակիցները Հայաստանում, Արցախում եւ Սփիւռքում։

Դժւարին այս օրերին հարկ է վերանորոգ հաւատքով վերակենսաւորենք մեր կեանքը, որովհետեւ հաւատքը առաքեալի բառերով մեզ վստահութեամբ ու համոզւածութեամբ պատւաստում է եւ հետեւաբար զօրացնում է մեզ մեր առաքելութեան եւ կոչումին մէջ։ Ու մեր կոչումն ու առաքելութիւնը պարտաւորեցնում է մեզ միասիրտ, միակամ ձեռք ձեռքի տւած գործելու, որպէսզի կարողանանք յաղթական դուրս գալ մեծ ու ահաւոր փորձութիւնից։ Մենք շատ գործ ունենք անելիք։ Յիշենք սիրելիներ, որ վաղը Օգոստոս10-ն է եւ Սեւրի դաշնագրի հարիւրամեակը, մի դաշնագիր որ միջազգայնօրէն Հայաստանը աշխարհի քարտէզի վրայ ամրագրեց իր ազատ, անկախ եւ միացեալ գոյավիճակով։

Հաւատքով, յոյսով ու սիրով պատւանդանւած մեր կեանքը վերածելու ենք յարատեւ պայքարի, պայքար յանուն արդարութեան եւ խաղաղութեան հաստատման, պայքար յանուն արդար եւ արժանապատիւ կեանքի, յանուն աստւածահաճ եւ օրհնաբոյր կեանքի։ Առաքեալը յիշեցնում է մեզ որ կեանքը պայքար է, երանի նրան ով իր կեանքի պայքարի ընթացքը պահում է եւ այդ ընթացքով ուրախանում։ «Բարի պատերազմ մղեցի, աւարտեցի կեանքիս ընթացքը, պահեցի հաւատը։ Այսուհետեւ ինձ մնում է միայն սպասել արդարութեան պսակի,…»(Բ. Տմ. 4։7-8)։

Խաղաղութիւն եւ յաւիտենական հանգիստ նահատակների հոգիներին, մխիթարութիւն իրենց ընտանեկան պարագաներին։ Շուտափոյթ ապաքինում բոլոր վիրաւորներին եւ ծով համբերութիւն, ուժ եւ եռանդ մեր եղբայրներին եւ քոյրերին. Ամէն։

ՍԵՊՈՒՀ ԱՐՔ. ՍԱՐԳՍԵԱՆ
ԱՌԱՋՆՈՐԴ ԹԵՀՐԱՆԻ ՀԱՅՈՑ ԹԵՄԻ
9 Օգոստոս 2020

Ազգային Առաջնորդարանի Հանրային կապ