Search

انتخاب زبان



گفتگوی روزنامه «ژاماناگ» استانبول با اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان

اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان خلیفه ارامنه تهران ماه ژوئن گذشته در گفتگویی اختصاصی با روزنامه سیاسی-اجتماعی «ژاماناگ» (زمان) ارامنه استانبول شرکت کرد.  در ذیل متن این گفتگو ارائه می شود:

آشنایی من با اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان که از سال 2000 میلادی تاکنون مقام خلیفه ارامنه تهران را بر عهده دارد، به سال های اقامت در بیروت باز می گردد. اسقف اعظم که زاده شهر قامیشلی سوریه (1946) می باشد، سال ها مدارس ویژه روزهای یکشنبه حوزه عالی دینی سیلیسی را سازماندهی و مدیریت کرده است. تا پیش از انتخاب به عنوان خلیفه ارامنه تهران ایشان مسئولیت های روحانی در شهر های حلب، دمشق و کویت را بر عهده داشته اند.

عشق و احترام اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان به مرکز روحانی اجمیادزین پس از دعوت از سوی جاثلیق وازگن اول رهبر روحانی ارامنه کل جهان جنبه عملی یافت و ایشان به مدت یک سال از 1990 الی 1991 میلادی در ارمنستان مستقر شده و با سازماندهی مدارس ویژه روزهای یکشنبه، مدرسان دینی بسیاری را تربیت کرد. اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان به عنوان کارشناس مسائل عرب، تحصیلات عالی خود را در دانشگاه بیرمنگام انگلیس در رشته اسلام شناسی و روابط میان اسلام و مسیحیت کسب نموده است. در 18 سال گذشته ایشان با درایت و توانایی ویژه خود خلیفه گری ارامنه تهران را رهبری کرده است. اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان با شخصیت آرام و متعادل و همچنین زندگینامه پربار خود از منزلت بالایی در میان اسقفان کلیسای حواری ارمنی برخوردار است. حضور اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان در ارمنستان فرصت مغتنمی جهت گفتگو با ایشان فراهم آورد.

-جناب خلیفه، در حال حاضر جامعه ارامنه در تهران، به عنوان پایتخت ایران، از قدمتی تاریخی برخوردار است اما در کمال تعجب اطلاعات ما در مورد جامعه ارامنه تهران چندان جامع و کامل نیست و در اخبار و گزارشات مطالب اندکی در مورد آن منتشر می شود. وضعیت کنونی جامعه ارامنه تهران را چگونه ارزیابی می کنید؟

-ابتدا سلام عرض کرده و برای شما در زمینه فعالیت های روزنامه نگاری و نویسندگی آرزوی موفقیت دارم.

همانگونه که اشاره کردید جامعه ارامنه ایران ازقدمت تاریخی برخوردار بوده و  شاید بتوان آن را قدیمی ترین جامعه دیاسپورا ی ارامنه دانست که ریشه های آن به قرون ششم و پنجم قبل از میلاد باز می گردد. در حال حاضر جامعه ارامنه ایران با همان تحرک پیشین به حیات خود ادامه می دهد و اگرچه در برخی از زمینه ها شاهد پسرفت بوده ایم اما این موضوع به هیچ عنوان مانع از تحرک و پویایی در داخل جامعه ارامنه ایران نشده است. جامعه ارامنه ایران به حیات فرهنگی، اجتماعی و ورزشی خود ادامه داده و یقین دارم که تحرک کنونی تا سال های طولانی همچنان حفظ خواهد شد. اما در این مورد که در رسانه های بین المللی و یا ارمنی گزارشات زیادی در مورد ارامنه ایران منتشر نمی شوند باید گفت که این موضوع از کم کاری خود آن ها ناشی می شود، زیرا ما نشریات، روزنامه ها و پایگاه های خبری متعددی داریم. خلیفه گری ارامنه تهران و هرکدام از انجمن های ما دارای پایگاه های اینترنتی مختص خود هستند و اخبار مربوط به فعالیت های مهم خود را در این پایگاه ها منتشر می کنند. روزنامه های "آزداک" بیروت و"آسپارز" لس آنجلس اغلب اقدام به بازنشر اخبار منتشر شده در پایگاه های ما و یا روزنامه "آلیک" می کنند. امروز متاسفانه رسانه های ارمنی توجه چندانی نسبت به اخبار جامعه ارامنه تهران نشان نمی دهند. تنها اخبار بسیار مهم منعکس می شوند. اما نظر من این است که فعالیت ما باید به گونه ای باشد که زندگی اجتماعی ارامنه تهران در رسانه های دیگر انعکاس داشته باشد.

معتقدم که به عنوان بخشی از یک کلیت، تحولات مربوط به حیات اجتماعی ارامنه تهران باید به اطلاع ارامنه کل جهان برسد. در هر حال ما با گذشته خود و به ویژه با فعالیت های انجام گرفته در 150 سال اخیر سهم عمده ای در حیات اجتماعی ایران داشته ایم. جامعه ارامنه نقش انکارناپذیری در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری ایران داشته است.

-جناب اسقف، اغلب سخن از کاهش جمعیت جامعه ارامنه ایران در نتیجه مهاجرت به میان می آید. آیا در حال حاضر با چنین مشکلی در ایران مواجه هستید؟

- جابجایی انسانی که اغلب از آن تحت عنوان مهاجرت نام می بریم، پدیده ای فراگیر در خاورمیانه و حتی اروپا محسوب می شود. ما شاهد جابجایی نسل جوان و مهاجرت آن ها از هلند به آلمان، از آلمان به فرانسه، از فرانسه به اسپانیا و از اسپانیا به آمریکا هستیم. این جابجایی همه جا مشاهده می شود و ما نیز از آن مستثنی نیستیم و از جمعیت جامعه ما کاسته می شود. اما کاهش جمعیت هیچ گاه باعث کوتاهی جامعه ارامنه در انجام تکالیف ملی، کلیسایی و فرهنگی نشده است.  اعیاد ملی و کلیسایی، مراسم سالگرد نسل کشی ارامنه و مراسم گرامیداشت چهره های تاریخی و فرهنگی برگزار می شوند و در حوزه فرهنگی نیز گروه های تئاتر، سرود و رقص همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند. اغلب به علت کثرت و همزمانی این مراسم، تصمیم گیری برای حضور در همه آن ها برای من، به عنوان خلیفه ارامنه تهران بسیار سخت می شود و من بارها در این مراسم اعلام می کنم که امروز همزمان چند مراسم دیگر نیز در حال برگزاری است اما من در جمع شما حاضر شده ام و دفعه بعد در مراسم انجمن های دیگر حضور خواهم یافت. اغلب چنین ادعا می شود که دیگر هیچ ارمنی در تهران باقی نمانده است اما این ادعا واقعیت ندارد. در اعیاد کلیسایی همچون عید پاک و هفته مقدس و همچنین در مراسم یکصد و دومین سالگرد نسل کشی ارامنه هزاران جوان ارمنی در کلیسا حضور داشتند و با شرکت در راهپیمایی به وظیفه دینی و ملی خود عمل کردند.

آری، کاهش جمعیت وجود دارد اما این کاهش لزوماً تأثیر منفی در حیات اجتماعی مردم نداشته است. خدا را شکرگزاریم که چشم انداز روشنی برای غلبه بر مشکلات موجود وجود دارد.

-می دانیم که فعالان کلیسایی و رهبران روحانی ما در دیاسپورا، همزمان چهره های سیاسی ملت ما بشمار می آیند. شما اخیرًا به آرتساخ (قره باغ) سفر کردید و ایران نقش مهمی در رابطه با آرتساخ و حفظ امنیت در منطقه بر عهده دارد. آیا شما با دیدگاه مقامات ایران در مورد این موضوع آشنا هستید؟ از آنجائیکه مقامات ایران در اظهار نظر پیرامون مناقشه قره‌باغ بسیار محتاط هستند، آیا تحول جدیدی در این خصوص مشاهده می شود؟

-ایران یکی از قدرتمندترین کشورهای منطقه است. همزمان رویکرد ایران نسبت به مسائل مختلف در جهت تحکیم صلح و برقراری روابط حسنه میان ملت ها می باشد. در رابطه با ارمنستان می دانیم که در سال های محاصره این کشور، ایران تنها کشوری بوده است که مرزهای خود با ارمنستان را باز نگه داشته و به این کشور یاری رسانده است.  

در مورد مسئله قره باغ باید تاکید کنم که سخنگوی وزارت امور خارجه ایران که پیشتر کاردار اول سفارت ایران در ارمنستان بوده است، اعلام کرد که مناقشه قره باغ باید توسط ساکنان این منطقه حل شود و مردم قره باغ باید در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند. به نظر من این اظهارات مواضع ایران را بسیار شفاف و صریح بیان می کنند. معمولاً وقتی صحبت از مسئله قره باغ به میان می آید مقامات رسمی ایران همواره اعلام کرده اند که ارمنستان و جمهوری آذربایجان باید مشکلات خود را از طریق مذاکره و بدون استفاده از نیروی نظامی حل کنند. باید این نکته را یادآور شوم که دولت و ملت ایران همواره احترام ویژه ای برای ارامنه چه درتهران و چه در ارمنستان قایل بوده اند.

-شما از نزدیک با شکایت مطرح شده پیرامون املاک و اراضی متعلق به حوزه عالی دینی شهر تاریخی سیس (علیه دولت ترکیه) آشنا هستید. این شکایت در حال حاضر در چه مرحله ای قرار دارد؟ می دانیم که قرار است این شکایت در دادگاه اروپایی مطرح شود و حوزه عالی دینی ارامنه سیلیسی نیز به عنوان متولی این موضوع کنفرانس مطبوعاتی در بروکسل برگزار کرد.

-این موضوع هم اکنون در دادگاه حقوق بشر اروپایی مطرح شده است و انتظار می رود دادگاه حقوق بشر اروپا به عنوان نهاد مدافع حقوق بشر سریعاً به این موضوع رسیدگی کرده و نظر خود را اعلام کند. یقین داریم اگر فشارهای سیاسی  اعمال نشوند، دادگاه حقوق بشر اروپا رأی عادلانه و صحیح صادر خواهد کرد. اما متأسفانه همانگونه که می دانید همواره عامل سیاست در بررسی و صدور رأی در مورد چنین موضوعاتی تأثیر گذار می باشد.

-همانگونه که ذکر کردید جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهایی است که حقوق اقلیت ها در آن رعایت می شود و پس از انتخاب آقای روحانی به مقام ریاست جمهوری شاهد تحولات مثبت بسیاری بوده ایم. آیا این تحولات تاثیری بر ارامنه داشته است و در آینده چه انتظاراتی می توان  داشت؟ شما به عنوان رهبر روحانی در اظهارات خود در مورد این مسائل بسیار محتاط هستید. اما مایل هستم از دیدگاه شما نیز مطلع شوم. 

-نخست باید تاکید کنم که رویکرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به ارامنه قائم به شخص نیست. مقامات حکومت ایران و از جمله مقام معظم رهبری احترام و علاقه ویژه ای نسبت به ارامنه دارند. این علاقه و احترام بارها از طرق مختلف اعلام و ابراز شده است. رویکرد کلی حکومت ایران نسبت به ارامنه بدون تغییر مانده است، زیرا روابط میان ایران و ارمنستان همچنانکه پیش از این نیز عنوان کردم دارای ریشه های عمیق می باشند. روابط دو کشور ریشه تاریخی دارند.

باید گواهی کنم، در چند باری که سعادت دیدار با آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری را داشته ام، شاهد دیدگاه بسیار مثبت ایشان درباره ارامنه بوده ام. آخرین بار در ماه فوریه گذشته که در کنفرانس دو روزه جهانی با موضوع مقاومت در فلسطین شرکت کرده بودم ، برای دقایقی فرصت گفتگو با ایشان دست داد. شادی و شعف در چهره ایشان کاملاً مشهود بود. امام خمینی رهبر کبیر انقلاب اسلامی نیز پس از بازگشت از تبعید به میهن، جویای احوال همسایگان ارمنی خود در زادگاهش شد. این موضوع معنای ویژه ای در خود نهفته دارد و آن دیدگاه خاص ایشان نسبت به ملت ما بود. سال گذشته فرصتی دست داد تا به زادگاه ایشان و روستاهای اطراف آن که زمانی ارمنی نشین بودند سفر کنم. از آرامگاه ارامنه بازدید کردم و اعضای شورای روستا که از حضور من مطلع شده بودند، به استقبال من آمدند و از این که بدون اطلاع قبلی سفر کرده ام گله کرده و تاکید کردند که باید استقبال شایسته تری از من انجام می گرفت. آن ها دو موضوع مهم را مورد تاکید قرار دادند. این که "ما مدیون برادران ارمنی خود هستیم و چیزهای بسیاری از آن ها فرا گرفتیم که از آن جمله می توان به میهمان نوازی، تلاش خستگی ناپذیر و همچنین صمیمیت اشاره کرد." در مورد این سفر من مقاله ای کوتاه نوشته و از آن ها قدردانی کرده ام. این ها را عنوان کردم تا بدانید روابط میان ایران و ارمنستان ریشه در تاریخ دارند و براساس تعهدات جدی بنا شده اند.

در مورد اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مورد اقلیت های مذهبی باید تاکید کنم حقوق اقلیت ها در قانون اساسی مورد تاکید قرار گرفته اند. قانون اساسی کشور حتی به ما این اجازه را داده است تا در برخی از موارد از حقوق خود دفاع نمائیم.

-اخیراً شاهد سفر دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران به ارمنستان بودیم. روابط ایران و ارمنستان را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا به عنوان پیشوای مذهبی ارامنه تهران از برگزاری تورهای سیاحتی و تورهای دیگر به مقصد ارمنستان حمایت می کنید؟

- در پاسخ به پرسش شما باید بگویم، آری. زیرا نزد ایرانیان تمایل ویژه ای برای سفر به ارمنستان مشاهده می شود. کشور ارمنستان از جاذبه های توریستی بسیاری برای برادران و خواهران ایرانی برخوردار است. سالیانه 30 الی 40 هزار ایرانی به ارمنستان سفر می کنند. در برخی از اوقات سال هر هفته پنج تا شش پرواز به مقصد ایروان انجام می‌گیرد. حتی دو شرکت اتوبوسرانی در این مسیر فعال می باشند و برخی هم با استفاده از وسایل نقلیه شخصی خود به ارمنستان سفر می کنند. همچنین روابط میان دو کشور و توسعه این روبط از عوامل تاثیرگذار می باشند. این نکته را نیز باید یادآور شوم که مقامات ارمنی در سفر به ایران در خلیفه گری ارامنه تهران نیز حضور می یابند. اخیراً آقای ویگن سرکیسیان،  وزیر دفاع ارمنستان و همچنین آقای وارطان هاراطونیان، رئیس کمیته درآمدهای دولتی ارمنستان به ایران سفر کردند. من همیشه تاکید کرده ام گسترش روابط دوستانه میان دو کشور همسایه و دوست تاثیر مثبتی در روند تحکیم صلح در منطقه خواهند داشت. در نتیجه این روابط باید بیش از پیش گسترش و توسعه پیدا کنند و این موضوع علاوه بر ایران و ارمنستان به نفع منطقه نیز خواهد بود.

ساگو آریان

ایروان

14 ژوئن 2017

 

تماس با ما

خیابان استاد نجات الهی، شماره 295
تهران 1598873311

No.295, Ostad Nejatollahi Ave.,
Tehran - IRAN

Tel: (+98-21) 88901634, 88901635,
88901636, 88897980, 88897981

Fax: (+98-21) 88892617

info@tehranprelacy.com


روابط عمومی شورای خلیفه گری:
pr@tehranprelacy.com