Tuesday, 22 February 2022
Տօն Ս. Ղևոնդեանց քահանաների
Այս անւան տակ ճանաչւում են այն հոգևորականները, ովքեր Ս. Ղեւոնդ Երէցի գլխաւորութեամբ կազմակերպեցին համազգային ընդիմութիւնը ընդդէմ եկեղեցիները ատրուշանի վերածող առ երես դաւանափոխ եղած Տիզպոնից եկած հայ նախարարներին ընկերակցող մոգերի։ Նրանք նոյն նախարարների եւ ժողովրդի գլուխը անցած քաջաբար տրորելով մարմնաւոր չար վիշապի արբանեակների գլուխը, վտարեցին նրանց հայրենի հողից։ Նրանք յընթացս հաւատքի եւ հայրենիքի համար տեղի ունեցած գումարւած ժողովներին եւ թէ Վարդանանց պատերազմին հաւատք եւ քաջութիւն ներշնչեցին նախարարներին եւ հայոց բանակին։ Դրանից յետոյ, Ատրորմիզդ մարզպանի դրդումով, պարսից Սասանեան Յազկերտ Բ-ն հրամայում է խաբէութեամբ եւ դաւադրաբար ձերբակալել Ղեւոնդեանց քահանաից դասին։ Նրանք աքսորւելով տարւում են Ապար աշխարհի Այսօրւայ Խորասան նահանգի Նիւշապուհ (Նէյշաբուր) բերդը: Այնտեղ բազում խոստումներ տալով փորձում են կրօնափոխ անել նրանց ի դիմաց խնայելով նրանց կեանքը, որը մերժւում է Ղևոնդեանց քահանաների կողմից։
454 թ. քուշանների դէմ մղած մարտերում պարսիկները պարտութիւն են կրում: Մոգերն այս պարտութեան պատճառը վերագրում են Ղևոնդեաններին, որի հետևանքով էլ նրանք նահատակւում են։
Այստեղ արժանի է յիշել նրանց անունները։
ՅովսԷփ կաթողիկոս, Սահակ եպիսկոպոս, Ղևոնդ երէց, Մուշէ քահանայ, Արշէն երէց, Քաջաջ սարկաւագ:
Սրանց հետ էին նաև Աբրահամ և Խորէն Երէցները, որոնց աքսորում են: Որոշ ժամանակ անց, չդիմանալով Ասորեստանի տօթակէզ եղանակներին, Խորէնը մահանում է: Աբրահամը հետագայում թոյլտւութիւն ստանալով հայրենիք է վերադառնում և ձեռնադրւում է Բզնունեանց եպիսկոպոս: Նրան է վերագրւում ասորական «Վկայք Արևելից» երկի հայերէն թարգմանութիւնը: