Saturday, 14 December 2024
Տօն՝ Ս. Յակոբ Մծբնայ Հայրապետի, Մարուգէ ճգնաւորի եւ Մելիտոս եպիսկոպոսի յիշատակութեան օր
Ա) Ս. Յակոբ Մծբնայ Հայրապետն Ընդհանրական Եկեղեցու հեղինակաւոր եւ սիրւած սրբերից է: Կատարած բազում հրաշքների շնորհիվ նրան կոչել են նաեւ «Սքանչելագործ»: ` Ս. Յակոբը պարթեւական տոհմից էր եւ մեր առաջին Հայրապետ Ս. Գրիգոր Լուսաւորչի հօրաքրոջ որդին: Երբ Անակ Պարթեւի տոհմը բնաջնջւել է, դայակները մանուկ Սուրէնին եւ Յակոբին փախցրել են Կեսարիա, ուր նրանք դաստիարակւել են քրիստոնէական ոգով: Շատ չանցած՝ մանուկ Յակոբն իր քրոջ՝ Սակդէնի հետ, տեղափոխւում են Պարսկաստան եւ որոշ ժամանակ ապրում արքունիքում: Սակայն Ս․ Յակոբը թողնելով այդ ճոխ կեանքը, դարձել ճգնաւոր: Յետոյ գնացել է Մծբին, հանդիպել Մարուգէ ճգնաւորին, ով հռչակւած էր սրբակենցաղութեամբ: Նրանից լսելով, որ մարդկանցից շատերը, թէպետ, հաւատքի են եկել, բայց թերահաւատ են եւ կասկածում են Նոյեան տապանի գոյութեանը, որոշել է բարձրանալ լեռը, տապանը տեսնել եւ մի նշխար բերել: Հակառակ անկոտրում կամքին` չի կարողացել հասնել Արարատի գագաթը եւ երկար տանջւելուց յետոյ նիրհել է: Երազում հրեշտակն այցելել է նրան եւ տապանից մի մասունք դրել գլխատակին: Ըստ աւանդութեան՝ Ս. Յակոբի պառկած տեղում սառնորակ աղբիւր է բխել, բուժիչ եւ հրաշագործ յատկութիւններ ունեցել, իսկ աղբիւրի կողքին հետագայում սրբի անունով եկեղեցի է կառուցւել: Նոյեան տապանի այդ մասունքը ցայսօր պահւում է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում: Լինելով ժամանակի պատկառելի անձնաւորութիւներից մէկը` մասնակցել է 325 թւականի Նիկիայի տիեզերաժողովին: Իր կեանքի ընթացքում բազմաթիւ հրաշքներ է գործել: Մծբինի եպիսկոպոսի մահից յետոյ Աստւած Մարուգէին յայտնել է, որ Յակոբն է լինելու աթոռի արժանի հետնորդը: Երկար տարիներ իր հօտը հովւելուց յետոյ մահացել է 350 թւականին:
Բ )Մելիտոս եպիսկոպոսը ծնւել է Փոքր Հայքի Մելիտինէ քաղաքում եւ 358 թւականին եղել Սեբաստիա քաղաքի եպիսկոպոսը: 360 թւականից գահակալել է Անտիոքի աթոռը: Նա աննկուն պայքար է մղել արիոսականների դէմ: Նախագահել է 381 թւականի Կ.Պոլսի երկրորդ տիեզերաժողովը, սակայն մահացել է ժողովի աւարտից առաջ: